Još jednom: NDH nije igrala u crnim, već u crvenim dresovima

U svojoj kolumni „Dosta zločina“ objavljenoj 14. jula u štampanom i 15. jula u onlajn izdanju Informera, urednik ovog tabloida Dragan J. Vučićević navodi da su fudbaleri Hrvatske na SP u Rusiji „ginuli za svoju domovinu, (…) svoj dres, crni – reprezentativni dres, vernu repliku onoga iz vremena Pavelićeve NDH“. Međutim, svi istorijski izvori, pisani i fotografski, demantuju Vučićevića, kao i niz drugih medija u kojima se od početka prvenstva iznosila teza da su dresovi fudbalske reprezentacije Nezavisne Države Hrvatske bili crni.

Hrvatska je za vreme Drugog svetskog rata odigrala dvadesetak reprezentativnih utakmica, što kao Banovina Hrvatska, što kao Nezavisna Država Hrvatska. Na osnovu samih fotografija teško je proceniti tačnu nijansu dresova, budući da crno-bele fotografije sadrže samo informaciju o intenzitetu svetla, odnosno o relativnom odnosu crne i bele, ali ne i informaciju o kvalitetu svetlosti. Zato bi nam bilo izuzetno teško da procenimo da li je neki dres sa crno-bele fotografije bio ljubičast ili crven, plav ili zelen. Međutim, ako se kao pitanje postavlja da li je dres bio crn, tu je odgovor daleko lakše dati. Pogledamo li raspoložive fotografije reprezentacije NDH, videćemo da dresovi fudbalera – sem eventualno golmanovog dresa – ni u kom slučaju nisu bili crni.

Pogledajmo, primera radi, fotografiju fudbalera Milana Antolkovića (desno), koji je u periodu od 1941. do 1943. igrao za tim NDH. Budući da se na dresu nalazi hrvatska šahovnica, čije su nam boje – bez obzira na crno-belu fotografiju – poznate, možemo zaključiti da je nijansa crvenih kvadratića veoma slična nijansi majice.

To nas dovodi do hipoteze da su dresovi bili crveni, za šta nalazimo potvrdu i u pisanim izvorima. Naime, hrvatski sportski novinar Zvonimir Magdić (1930) navodi u svojoj knjizi „Vatreni – 60 utakmica Hrvatske 1940-1997“, kao i u autorskom tekstu na portalu „Tjedno“, da su hrvatski dresovi bili crveni. On piše da je kao dečak prisustvovao utakmici Švajcarske i Hrvatske 1940. godine u Zagrebu i prisećajući se tog meča beleži sledeće: „Švicarci, u bijelom, jer poštuju crvene majice Hrvata, domaćina, imaju sjajnog Bickela, ljudsku grdosiju, svjetsku klasu“.

Pomenuta utakmica odigrana je pre osnivanja NDH (1941), dakle igrala ju je Banovina Hrvatska, ali je moguće pretpostaviti da su isti ili slični dresovi bili korišteni sve do 1944. godine, kada je reprezentacija NDH odigrala poslednju utakmicu. O tome svedoči i veliki broj slika, kako fudbalera (Franjo Wölfl i Ernest Dubac), tako i celog tima.

U želji da po svaku cenu uspostavi paralelu između aktuelne hrvatske reprezentacije i reprezentacije profašističke NDH, Dragan J. Vučićević navodi da su crni hrvatski dresovi verna replika onih ih Pavelićeve NDH. Informer je na talasu te dezinformacije objavio i izmišljenu vest da je HNS od kompanije Najki namenski tražio „crne, ustaške dresove“, iako su dobili ponude u različitim bojama. Ispostavilo se da „ponuda“ o kojoj Informer piše uopšte ne potiče od Najkija, niti je nastala pred ovogodišnje Svetsko prvenstvo, već ju je pre četiri godine kreirala dizajnerka Nerea Palacios kako bi privukla pažnju kompanije Najki.

Stefan Janjić, FN Tragač