Portal Borba za istinu objavio je 27. maja tekst pod naslovom „Lekari ubijaju više ljudi nego rak”. Autor navodi kako su lekari zapravo „jedan od vodećih uzroka smrti u Americi”, te da oni godišnje „ubiju više ljudi nego rak i srčana oboljenja”.
Međutim, prema poslednjim dostupnim podacima Nacionalnog centra za zdravstvenu statistiku, koji je deo američkog Centra za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC, 2021), vodeći uzroci smrti u SAD bili su bolesti srca (695.547), kancer (605.213) i kovid 19 (416,893). Greške doktora koje dovode do smrtnih ishoda pacijenata svakako su tema vredna pažnje i istraživanja, budući da se tiču krupnog problema, čije dimenzije nikako ne smemo potcenjivati. Međutim, neutemeljene i senzacionalističke spekulacije o toj temi ni na koji način ne doprinose diskusiji i rešavanju problema.
U Srbiji je sporni tekst Borbe za istinu preneo i portal Nulta tačka, a u regionu portali Logično, Svijet oko nas i Epoha, koji su poznati po širenju dezinformacija (1, 2, 3).
Za koliko smrti u SAD bi zaista mogli biti krivi lekari?
Najaktuelnije istraživanje u okviru kojeg je sprovedena statistička analiza broja smrti uzrokovanih medicinskim greškama jeste studija Univerziteta Džon Hopkins o medicinskim greškama iz 2016. godine. Pomenuta studija procenjuje da greške lekara mogu biti uzrok oko 251.000 smrtnih slučajeva godišnje u Sjedinjenim Državama, što bi ih postavilo na treće mesto vodećih uzroka smrti, ukoliko se posmatra period pre pandemije korona virusa, kada je studija nastala.
U studiji se navodi da „prema njihovim procenama” greške lekara predstavljaju treći uzrok smrti u Sjedinjenim Američkim Državama, ali se i naglašava kako ovaj uzrok zvanično ne postoji u američkim smrtovnicama, tj. u potvrdama o smrti. Kad je reč o 2013. godini, koja se posmatra u istraživanju, na osnovu Nacionalnog izveštaja o vitalnoj statistici u SAD, te godine najčešći uzroci smrti bili su bolesti srca (611.105) i kancer (584.881).
U okviru istog istraživanja razmatrana je i studija iz 2013. godine koja govori o povredama pacijenata koje su povezane sa bolničkom negom. Tu se za donju granicu broja smrtnih slučajeva „povezanih sa štetom koja se mogla sprečiti u bolnicama” uzima 210.000 smrtnih slučajeva godišnje. Međutim, autor studije naglašava da se, s obzirom na ograničenja istraživanja i nedostupnost medicinskih kartona, pravi broj prevremenih smrti u bolnicama koje su mogle biti sprečene procenjuje na više od 400.000 godišnje.
Čak i ukoliko se kao referenca uzme broj od 400.000 smrti potencijalno uzrokovanih medicinskom greškom, on opet ne može da prevagne nad vodećim uzrocima smrti u Sjedinjenim Državama. Dakle, ni po kakvim merljivim pokazateljima greške medicinskih radnika ne nadmašuju broj smrti uzrokovanih kardiovaskularnim oboljenjima i kancerom.
Kakva reputacija prati doktora koji je citiran u tekstu Borbe za istinu?
Dr Vernon Koleman, autor članka kojim se Borba za istinu poslužila prilikom izrade svog napisa, više puta je dokazano širio dezinformacije. List Gardijan objavio je 2020. godine tekst o teoretičarima zavere koji su za vreme pandemije korona virusa širili netačne informacije, a među kojima je upravo dr Koleman. U tekstu se navodi da „kao bivši lekar opšte prakse poseduje određen kredibilitet“, ali se dodaje i to da se iza njega nalazi „istorija podržavanja pseudonaučnih ideja, uključujući dezinformacije o uzrocima side“.
Takođe, i agencija Rojters je ranije proveravala izjavu dr Vernona Kolemana da građani Velike Britanije ne moraju dati informisani pristanak pre primanja vakcine protiv korona virusa, kao i da nisu obavešteni o svim mogućim neželjenim efektima vakcine. U svom tekstu, Rojters ističe da je u zelenoj knjizi Vlade Velike Britanije jasno definisano kako se „pristanak mora dobiti pre početka bilo kakvog lečenja ili fizičke istrage ili pre pružanja lične nege pacijentu“, uključujući pod tim i „sve vakcine“. Takođe, ova agencija je navela i da se pre vakcinacije protiv korona virusa primaocima dostavljaju tzv. listovi sa činjenicama, „kako bi pomogli u donošenju informisane odluke o vakcinaciji“.
Kada je reč o kredibilitetu Vernona Kolemana, treba napomenuti i to da je on autor više knjiga. Izdvojićemo samo neke od naslova: „Svako ko vam kaže da su vakcine bezbedne i efikasne laže”, „Nadolazeća apokalipsa”, „Oni žele vaš novac i vaš život: Istine koje morate znati o nadolazećoj depresiji, ekonomskom ratu i godinama krize”… U jednoj od recenzija njegove knjige pod naslovom „Da li lekari i medicinske sestre ubijaju više ljudi od raka?” navodi se kako Koleman u knjizi tvrdi da „nema potrebe za referencama, jer čitaoci treba da veruju svojim autorima”.
Za FakeNews Tragač
Teodora Koledin